بررسی فراوانی و ارتباط پلی مورفیسم xmn1?g با میزان بیان ژن گاما گلوبین و مقدار هموگلوبین fدر افراد بالغ مبتلا به بیماری بتا تالاسمی intermediate در جمعیت اصفهان

بتا تالاسمی یکی از بیماری های اتوزوم مغلوب بوده که مربوط به اختلال در سنتز زنجیرهای بتا هموگلوبین می باشد و به علت بیش از 200 جهش مختلف در ژن بتا گلوبین که در میان خوشه ژنی بتا روی بازوی کوتاه کرموزوم 11 قرار گرفته، ایجاد می گردد. وجود این جهش ها باعث تولید نامتعادل زنجیره های آلفا و بتا و در نتیجه، رسوب زنجیره های پپتیدی آزاد و همولیز گلبول قرمزمی شوند. انواع تالاسمی که از نظر شدت علائم بیماری نیز متفاوت هستند، شامل تالاسمی مینور، ماژور و اینترمدیا می باشد. بروز فنوتیپی و علائم بالینی انواع تالاسمی به خصوص در افراد اینترمدیا بسیار متنوع و گسترده می باشد که خود گویای پیچیدگی مکانیسم های ژنتیکی دخیل در این امر می باشد. وجود جایگاه پلی مورفیک xmni در ناحیه پروموتری ژن گاما گلوبین بر روی میزان تولید زنجیره گاماگلوبین و در بعضی شرایط روی تولید هموگلوبین جنینی و کاهش شدت علائم بالینی بیماران تاثیر می گذارد. علاوه بر عوامل ژنتیکی، داروهایی نظیر 5-azacytidine، butyrates و hydroxyurea نیز سبب تحریک بیان ژن گاما گلوبین شده و ممکن است علائم بالینی را در بیماران تالاسمی اینترمدیا کاهش دهند. مطالعات مختلف نشان داده که بین وجود آلل t در جایگاه پلی مورفیسم xmni و پاسخ بهتر به درمان با داروی هیدروکسی اوره ارتباط معنادار وجود دارد. در مطالعه حاضر 51 بیمار مبتلا به بتا تالاسمی اینترمدیا مورد مطالعه قرار گرفتند. ژنوتیپ پلی مورفیسم xmni در ناحیه ?5 ژن ?g با تکنیک tetra primer arms-pcr و سطح hb و hbf با الکتروفورز تعیین گردید. نتایج نشان داد که در افراد هتروزیگوت (ct)، سطح hb (gm/dl 25/1? 58/9) و hbf (87/21?30/89) نسبت به افراد هموزیگوت (cc) بالاتر است ( به ترتیب gm/dl 34/1?94/7 و 56/40?32/70). همچنین در این مطالعه ارتباط بین پلی مورفیسم xmni و تاثیر دارو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بعد از مصرف دارو سطح hb و hbf در افراد هتروزیگوت (ct) (به ترتیب gm/dl 26/1? 7/0 و 8/14?95/5) نسبت به افراد هموزیگوت (cc) افزایش بیشتری نشان می دهد (به ترتیب gm/dl 43/1? 26/0 و 31/1?8/0). در مطالعه حاضر نشان داده شد که در بیماران حامل آلل t، سطح hb و hbf بیشتر افزایش می یابد و همچنین این افراد به داروی هیدروکسی اوره بهتر پاسخ می دهند.